Χοροί

Πανελλήνιος αντρικός χορός με προέλευση από τη Μικρά Ασία. Το όνομά του πιθανότατα προέρχεται από τους Ζεϊμπέκηδες του Αϊδινίου, αλλά υπάρχουν πολλές εκδοχές ακόμη. Έχει μουσικό μέτρο 9/8. Η διάταξη του χορού αποτελείται από έναν άντρα που κινείται ελεύθερα, χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση και κάνει περίτεχνες φιγούρες. Σε ότι αφορά στην κοινωνική του διάσταση, ορίζεται ως ρεμπέτικος χορός, τουλάχιστον για την περίοδο 1850-1953, ενώ από το 1953 έως το 1980 οι μετεξελίξεις και οι μετασχηματισμοί της ελληνικής κοινωνίας τον φέρνουν στο προσκήνιο ως λαϊκό χορό. Από το 1980 και εντεύθεν ορίζεται ως πανελλήνιος χορός που εξελίσσεται σύμφωνα με την ελληνική αστικολαϊκή μουσική παράδοση.

Χορός που συναντάται σε όλα τα Δωδεκάνησα (παραλλαγή Καρπάθου). Το όνομά του προέρχεται από την επιτόπια παλινδρομική κίνηση των χορευτών που λέγεται σουστάρισμα. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι σταυρωτή με το αριστερό χέρι πάνω από το δεξί χέρι του επόμενου χορευτή. Το βήμα της μοιάζει με τον πηδηχτό της Ανατολικής Κρήτης. Στη νότια Κάρπαθο είναι ξεχωριστός χορός, ενώ στην Όλυμπο είναι ενσωματωμένος με τον “Πάνω χορό” και χορεύεται από τον “κάβο”. Έχει δική της μελωδία χωρίς λόγια, που κυρίως παίζεται από τη λύρα. Στη νότια Κάρπαθο, μπορεί να χορευτεί και μόνο από γυναίκες, στους συγγενικούς τους γάμους και όχι μόνο.

Χορός από τη Σύμη. Λέγεται και “Νανού” από του τραγούδι για τα τοπωνύμια της Σύμης. Το όνομά του το πήρε από την αλλαγή κατεύθυνσης των χορευτών πότε προς τα ζερβά (αριστερά) και πότε προς τα δεξιά. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αμφίδρομη. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι με το χέρια τεντωμένα κάτω. Επιπλέον, να τονίσουμε ότι είναι ένας εύθυμος χορός που τον παράγγελναν στις πρωινές ώρες, όταν πια είχαν όλοι κουραστεί, ώστε να ζωντανέψει και πάλι το γλέντι, καθώς οι συνεχείς στροφές συμβάλλουν στην εύθυμη ατμόσφαιρα του χορού, πολύ περισσότερο όταν, συχνά, ο λυράρης κατευθύνει τους χορευτές έξω από το σπίτι, το καφενείο ή την πλατεία, όπου γίνεται το γλέντι ή πάνω σε τοίχους, σε ρυάκια κλπ.. Επισημαίνεται ότι στη σύγχρονη χορογράφησή του έχει και κίνηση μέσα-έξω στο ρεφρέν του τραγουδιού “Νανού” με άρση των χεριών στο ύψος των ώμων.

Χορός που συναντάται σε όλα τα Δωδεκάνησα (παραλλαγή Κάσου). Το όνομά του προέρχεται από την επιτόπια παλινδρομική κίνηση των χορευτών που λέγεται σουστάρισμα. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αμφίδρομη. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι από τις παλάμες (παλαιότερα με μαντήλια) με τα χέρια στο ύψος των ώμων. Είναι ο κύριος χορός της Κάσου και μοιάζει λίγο με την Καρπάθικη “Σούστα”.

Χορός από τη κεντρική Κάρπαθο. Το όνομά του το πήρε από την αλλαγή κατεύθυνσης των χορευτών πότε προς τα ζερβά (αριστερά) και πότε προς τα δεξιά. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αμφίδρομη. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι σταυρωτή με το δεξί χέρι πάνω από το αριστερό του επόμενου χορευτή. Επισημαίνεται ότι ο χορός αυτός παρουσιάζεται μόνο από τις χορευτικές ομάδες του νησιού και δε χορεύεται στα γλέντια.