Χοροί

Πανελλήνιος χορός με καταγωγή από τη Ρούμελη και το Μωρηά. Λέγεται και “Συρτός” κυρίως στη Μακεδονία και τη Θράκη και σε μερικά νησιά προφέρεται και ως “Καλαμαθιανός”. Το όνομά του το πήρε πιθανότατα από το τραγούδι “Μαντήλι Καλαματιανό”. Έχει μουσικό μέτρο 7/8. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρες. Η λαβή είναι από τις παλάμες στο ύψος των ώμων. Επισημαίνεται ότι στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου και την Κρήτη πάντα ο τελευταίος χορευτής είναι άντρας καθώς και ότι σε μερικές περιπτώσεις, ιδίως τις Απόκριες, μπορεί η λαβή να είναι και από τους ώμους.

Χορός των νησιών (γενική μορφή των νησιών του Αιγαίου). Γράφεται και “Μπάλος”. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το σχήμα είναι ζευγαρωτό (ένας άντρας και μία γυναίκα), έχει ελεύθερη κατεύθυνση και οι χορευτές χορεύουν χωρίς να κρατιόνται. Είναι ζευγαρωτός ελεύθερος αυτοσχεδιαστικός χορός που ακολουθεί τον “Συρτό” (και την τεχνοτροπία στο βήμα του). Παλαιότερα χορευόταν από ένα ζευγάρι, αλλά πλέον από πολλά μαζί.

Ξενόφερτος χορός με καταγωγή από την Τσεχία. Το όνομά του προέρχεται από την τσεχική λέξη půlka- που σημαίνει μικρό ή μισό, κάτι που αναφέρεται στα μικρά μισά βήματα του χορού. Προφέρεται και “Πόρκα” στα νησιά των Κυκλάδων. Έχει μουσικό μέτρο 4/4. Το χορευτικό σχήμα είναι ζευγαρωτό χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η διάταξη των ζευγαριών αν είναι πολλά, είναι τυχαία στο χώρο. Η λαβή είναι αγκαλιαστή και το ζευγάρι είναι αντίκρυ ο ένας στον άλλο. Επιπλέον, να τονίσουμε ότι όπως και οι άλλοι “ευρωπαϊκοί” χοροί, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’60 χορευόταν σε όλη τη χώρα. Σε μερικές περιοχές (πχ Σίφνος, Ικαρία) διατηρήθηκε στα γλέντια έως και σήμερα. Στη Νάξο την έλεγαν “Τσαμπουνόπορκα” και αλλάζανε ντάμες με το συνθηματικό “σανζέ λα νταμ”.

“Πανελλήνιος χορός όπως αποδίδεται στο νησί της Πάρου (και της Αντιπάρου). Το όνομά του το πήρε πιθανότατα από τη διάταξη των χορευτών, όπου ο πρώτος “”σύρει””, τραβάει, κατευθύνει τους υπόλοιπους. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι μαίανδρος με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των τεσσάρων χορευτών περιλαμβάνει μεταξύ των δύο αντρών, δύο γυναίκες οι οποίες κρατούν τα αριστερά τους χέρια με μαντήλι. Συμβολίζει την αέναη σχέση του νεόνυμφου ζευγαριού με το ζευγάρι των κουμπάρων. Συνήθως ακολουθείται από τον “”Μπάλλο””.

Πανελλήνιος αντρικός χορός με προέλευση από τη Πόλη (μορφή από τις Λεύκες της Πάρου).Λέγεται “Χασάπικος” επειδή τον χόρευαν οι χασάπηδες ή μακελάρηδες της Πόλης. Έχει μουσικό μέτρο 4/4. Παλαιότερα ήταν αυστηρά αντρικός χορός αλλά πλέον χορεύεται και από γυναίκες. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο και έχει κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη είναι τυχαία και η λαβή είναι από τους ώμους. Ως χορός είναι επηρεασμένος από τον αντίστοιχο της Σαλαμίνας, τον οποίο οι κάτοικοι των Λευκών διαμόρφωσαν ανάλογα με τον τοπικό χαρακτήρα και ο σκοπός που χόρευαν προέρχεται από τη Σύρο.