Χοροί Νοτίου Αιγαίου

Χορός από την Κάρπαθο. Το όνομά του προέρχεται από το ιδιαίτερο γονάτισμα στο βήμα. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι σταυρωτή με το αριστερό χέρι πάνω από το δεξί χέρι του επόμενου χορευτή. Επισημαίνεται ότι στο γλέντι της Καρπάθου ο Γονατιστός ακολουθεί τον “Σιανό” κα προετοιμάζει το σώμα για τον “Πάνω χορό”.

Χορός από τη Νίσυρο. Το όνομά του προέρχεται από το διπλό μπάσιμο προς τα μπροστά. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι σταυρωτή με το αριστερό χέρι πάνω. Ο “διπλός εμπρός ή ομπρός” είναι χορός του πρωινού πάνω στη μελωδία του μικρασιατικού “Γιαρούμπι” και χρησιμοποιείται για να ξεκουραστούν οι χορευτές και μετά να ξαναρχίσουν τη “Σούστα”.

Γαμήλιος γυναικείος χορός από την Τήλο. Το όνομά του προκύπτει από το ομώνυμο τραγούδι. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Η λαβή είναι σταυρωτή με το αριστερό χέρι πάνω από το δεξί χέρι της επόμενης χορεύτριας. Η διάταξη των χορευτών αποτελείται από δύο αντικρυστές παράλληλες ομάδες οι οποίες κινούνται μπρος-πίσω. Πιθανότατα, όπως και ο χορός “Καμάρες”, σχετίζεται με τις “Καντρίλιες”.

Αποκριάτικος αντρικός χορός από τη Λέρο. Το όνομά του προέρχεται από τη σατιρική μίμηση των “ευζώνων” με την εκτέλεση “στρατιωτικών” παραγγελμάτων. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι κύκλος αρχικά, με τους χορευτές να χορεύουν ελεύθερα ανάλογα με τα παραγγέλματα, και μετά να γίνεται τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή, με τους χορευτές να χορεύουν “γρήγορο χασάπικο” με λαβή από τους ώμους.

Πανελλήνιος αντρικός χορός με προέλευση από τη Μικρά Ασία. Το όνομά του πιθανότατα προέρχεται από τους Ζεϊμπέκηδες του Αϊδινίου, αλλά υπάρχουν πολλές εκδοχές ακόμη. Έχει μουσικό μέτρο 9/8. Η διάταξη του χορού αποτελείται από έναν άντρα που κινείται ελεύθερα, χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση και κάνει περίτεχνες φιγούρες. Σε ότι αφορά στην κοινωνική του διάσταση, ορίζεται ως ρεμπέτικος χορός, τουλάχιστον για την περίοδο 1850-1953, ενώ από το 1953 έως το 1980 οι μετεξελίξεις και οι μετασχηματισμοί της ελληνικής κοινωνίας τον φέρνουν στο προσκήνιο ως λαϊκό χορό. Από το 1980 και εντεύθεν ορίζεται ως πανελλήνιος χορός που εξελίσσεται σύμφωνα με την ελληνική αστικολαϊκή μουσική παράδοση.