Ελλάδα

Παραδοχές

Για να γίνει εφικτή η μελέτη και η ταξινόμηση, λαμβάνονται υπ’όψιν οι κάτωθι παραδοχές:

  • Η περίοδος αναφοράς είναι τα τελευταία πενήντα (50) έτη που έχουμε μεγάλη δυνατότητα καταγραφικών μέσων και ραγδαία μεταστροφή στον αστικό τρόπο ζωής και ανάπτυξη χορευτικών ομάδων.
  • Οι χοροί που χορεύονται αδιάλειπτα αυτά τα έτη έως και σήμερα στα γλέντια παντός τύπου (πανηγύρια, σπίτια, γάμος κλπ) έχουν κυρίαρχη θέση στην ταξινόμηση (ενεργοί). Ακολουθούν οι χοροί που αναβίωσαν μέσω της έρευνας και των χορευτικών ομάδων (παραστάσεων), κάποιοι εκ των οποίων δεν παρουσιάζονται ούτε σε παραστάσεις (ανενεργοί).
  • Οι χοροί που απλά αναφέρονται στη βιβλιογραφία αλλά δεν έχουμε στοιχεία για αυτούς, και δεν αναβιώνουν από τις χορευτικές ομάδες, δεν αναφέρονται σε αυτή την μελέτη.
  • Οι “ευρωπαϊκοί” χοροί (ξένοι) αναφέρονται μόνο στις περιοχές που αποτελούν αδιάλειπτα μέρος του γλεντιού ή στις περιοχές που οι χορευτικές ομάδες τους παρουσιάζουν σε παραστάσεις και αναβιώσεις (και όχι παντού, δεδομένου ότι μέχρι το 1960 λόγω και της μόδας χορεύονταν σε όλη τη νησιωτική -και όχι μόνο-χώρα).
  • Στο πεδίο που αναφέρονται οι πηγές αναφέρονται βιβλία, σεμινάρια (και δάσκαλοι χορού) και τηλεοπτικές λαογραφικές εκπομπές. Προφανώς στα μέρη που πραγματοποιήθηκε πρωτογενής έρευνα οι πηγές δεν αναφέρονται.
  • Ο διαχωρισμός έγινε κυρίως ανά νομό & δήμο όπου το επέτρεψαν οι συνθήκες. Για τις περιοχές που δεν υπάρχει πλέον ή υπάρχει πολύ μικρή ελληνική παρουσία (Πόντος, Μικρά Ασία, Πόλη & Προποντίδα, Καππαδοκία,  Ανατολική και Βόρεια Θράκη, Βόρεια Ήπειρος), χρησιμοποιείται η διοικητική διαίρεση που χρησιμοποιούν οι μελετητές αυτών. Επίσης γίνεται αναφορά και στην Κύπρο και στην Κάτω Ιταλία. Έτσι, όπου υπάρχουν πρόσφυγες οι χοροί τους παρατίθενται στην αντίστοιχη περιοχή από όπου προήλθαν και όχι στο νομό που ανήκουν τώρα, ακόμα και αν δημιούργησαν νέους χορούς τον 20ο αιώνα
  • Ως “Χορευτικό Σχήμα” ορίζεται η βασική μορφή (η οποία υφίσταται και την περισσότερη ώρα κατά την εκτέλεση του χορού) και όχι οι επιμέρους μορφές που λαμβάνει η ομάδα ενδιάμεσα αν αυτό γίνεται τυχαία και αυτοσχεδιαστικά. Αυτό όμως διαφοροποιείται αν ο χορός αλλάζει σχήμα περιοδικά (με ορισμένη και συγκεκριμένη συχνότητα) οπότε λαμβάνει δύο ή περισσότερες περιγραφές στο ανάλογο πεδίο. Το ίδιο ισχύει και για τα πεδία “Λαβή”, “Κατεύθυνση” και “Διάταξη”.
  • Οι πανομοιότυποι χοροί (δηλαδή αυτοί που ταυτίζονται σε όλα τα παραπάνω πεδία εκτός από το γεωγραφικό) οι οποίοι βρίσκονται σε διαφορετικούς νομούς θα έχουν ίδιο μοναδιαίο αριθμό στη συνολική καταμέτρηση.
  • Ο Μικρασιατικοί χοροί δεν θα καταμετρηθούν ως σύγχρονοι λαϊκοί εκτός αν αποτελούν μέρος του γλεντιού ενεργό ή έχουν κάποια ειδική τοπική μορφή.
  • Ο Καλαματιανός (ή Συρτός επτάσημος) παρότι δανεικός χορός από Πελοπόννησο θα χρησιμοποιείται σε κάθε τόπο  λόγω της πολύχρονης παρουσίας στα γλέντια και της τοπικής δημιουργίας σε τραγούδια.
  • Οι χοροί στον ίδιο νομό με το ίδιο όνομα θα φέρουν το διακριτικό χαρακτηρισμό “μορφή…..» για να διαχωρίζεται ο τρόπος ερμηνείας. Ο  χαρακτηρισμός αυτό είναι ξεκάθαρα η άποψη του συντάκτη και δεν έχει σχέση με την αποκλειστική προέλευση του, καθώς μπορεί να χορεύεται και σε γειτονικές περιοχές.
  • Είναι δεδομένο ότι η τυποποίηση των χορευτικών μορφών ή τύπων έχει προέλθει κυρίως από τις χορευτικές ομάδες και τις ανάγκες ομοιομορφίας για τις παραστάσεις τους, κάτι που επηρέασε την έρευνα, τη διδακτική ανάλυση και τη διδασκαλία των χορών. Παλιότερα, τα παιδιά μάθαιναν παρακολουθώντας τους μεγαλύτερους ηλικιακά συγγενείς τους, και μπορούμε να πούμε ότι τα πιο πολλά χωριά είχαν “οικογενειακά στυλ” και αυθορμητισμό έκφρασης κατά την χορευτική πράξη (επομένως μη τυποποίηση).
elΕλληνικά