Χοροί

Γαμήλιος χορός από τη Τήλο. Το όνομά του προκύπτει από τις “καμάρες” που δημιουργούν με τα χέρια τους οι χορευτές για να περάσουν τα ζευγάρια από κάτω τους. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι αρχικά παράλληλες στήλες αντρών-γυναικών που κινούνται προς τα μπρος αλλάζοντας διεύθυνση κίνησης. Η διάταξη των χορευτών είναι σε ζευγάρια το ένα πίσω από το άλλο, με λαβή των χεριών από τις παλάμες και εκτελούν με το ρυθμό προχωρητικά βήματα δημιουργώντας με τα χέρια τους “καμάρες” κάτω από τις οποίες περνούν όλοι με τη σειρά. Επισημαίνεται ότι ήταν γαμήλιος χορός της Τήλου (με ρίζα από τον ευρωπαϊκό χορό «καντρίλιες»), ο οποίος χορευόταν από άνδρες και γυναίκες την επόμενη μέρα του γάμου, στο αλώνι της νύφης, ως τελευταίος χορός του γλεντιού. Ξεκινά το χορό το νιόπαντρο ζευγάρι και ακολουθούν οι φίλοι και συγγενείς. Πλέον χορεύεται μόνο από χορευτικά συγκροτήματα.

Ξενόφερτος χορός με καταγωγή από την Τσεχία. Το όνομά του προέρχεται από την τσεχική λέξη půlka- που σημαίνει μικρό ή μισό, κάτι που αναφέρεται στα μικρά μισά βήματα του χορού. Προφέρεται και “Πόρκα” στα νησιά των Κυκλάδων. Έχει μουσικό μέτρο 4/4. Το χορευτικό σχήμα είναι ζευγαρωτό χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η διάταξη των ζευγαριών αν είναι πολλά, είναι τυχαία στο χώρο. Η λαβή είναι αγκαλιαστή και το ζευγάρι είναι αντίκρυ ο ένας στον άλλο. Επιπλέον, να τονίσουμε ότι όπως και οι άλλοι “ευρωπαϊκοί” χοροί, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’60 χορευόταν σε όλη τη χώρα. Σε μερικές περιοχές (πχ Σίφνος, Ικαρία) διατηρήθηκε στα γλέντια έως και σήμερα. Στη Νάξο την έλεγαν “Τσαμπουνόπορκα” και αλλάζανε ντάμες με το συνθηματικό “σανζέ λα νταμ”.

Χορός από τα Δωδεκάνησα. Λέγεται και “Ροδίτικος” ή “Πηδηχτός Ρόδου”. Το όνομά του οφείλεται σε προέλευσή του από την Κρήτη. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρα. Η λαβή είναι από τις παλάμες, με τα χέρια στο ύψος των ώμων. Πιθανότατα ο χορός ήρθε από τους Κρητικούς που εκδιώχθηκαν την εποχή της Τουρκοκρατίας και εγκαταστάθηκαν στην ορεινή Ρόδο. Το βήμα του και το ύφος του θα λέγαμε ότι μοιάζει με τον συρτό που συναντάμε στο Ανατολικό κομμάτι της Κρήτης.

Πανελλήνιος χορός όπως αποδίδεται γενικά στα Νότιο Αιγαίο (ιδίως στα Δωδεκάνησα). Το όνομά του το πήρε πιθανότατα από τη διάταξη των χορευτών, όπου ο πρώτος “σύρει”, τραβάει, κατευθύνει τους υπόλοιπους. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι τόξο με κατεύθυνση αντιωρολογιακή. Η διάταξη των χορευτών περιλαμβάνει γυναίκες μεταξύ των αντρών, με πρωτοχορευτή καθώς και τελευταίο του χορού πάντα άντρες. Η λαβή είναι από τις παλάμες, με τα χέρια στο ύψος των ώμων. Γενικά ο βηματισμός αποτελείται από μπροστινά βήματα (“τριαράκια” στην περιφέρεια του κύκλου) και πολλές φορές φεύγοντας από τον κύκλο χορεύουν αντικρυστά μόνοι τους “Μπάλλο”.

Γαμήλιος χορός από την Τήλο. Λέγεται και “Μαντινάδα”. Έχει μουσικό μέτρο 2/4. Το χορευτικό σχήμα είναι ζευγαρωτό με ελεύθερη κατεύθυνση. Η διάταξη των ζευγαριών είναι ελεύθερη στο χώρο, όπως και η λαβή. Ήταν ο πρώτος χορός στο γλέντι του γάμου, με πρώτο ζευγάρι του γαμπρού με τη νύφη και των συμπεθέρων μετά.